Gi¸o Hä Nho Quan
Gi¸o xø V«
Hèt
Mét sè nÐt lÞch sö
gi¸o hä nho quan
Sau khi ban chấp hành Giáo
họ chúng tôi đến gặp gỡ các cố cao niên, các vị chức sắc và nhiều người có biết
đến Giáo họ Nho Quan từ xưa như bà nGuyễn Thị Tý 81 tuổi, ông Nguyễn Đức Huy 89
tuổi, bà Nguyễn Thị Hoa 86 tuổi, ông Nguyễn Văn Bằng 66 tuổi nguyên chánh
trương xứ Vô Hốt, ông Nguyễn Văn Thọ 70 tuổi, cùng với một số tư liệu ở một vài
văn kiện đã được ghi chép, sử sách lưu chữ đã giúp chúng tôi viết lên lịch sử
này.
Vào năm 1890 sự phát triển của Giáo xứ
cũng như sự phát triển tất yếu của Giáo hội Việt Nam, Xét nguyện vọng của bà
con Giáo dân lúc bấy giờ Cha già Vũ cai quản Giáo xứ đã quyết định thành lập họ
đạo gọi là Giáo họ Nho Quan. Chủ yếu là các hộ Giáo dân bản xứ, ngoài ra còn có
một số gia đình quê ở Kim Sơn Ninh Bình, ở Mơ Mụa huyện Vụ Bản Nam Định vào nơi
đây đẻ làm ăn sinh sống. Về địa bàn hành chính có một số gia đình ở Làng Bái, ở
làng Sào Nho Quan, còn lại đa số ở đất Dòng mến Thánh Giá hiện nay. Thời gian
đó có có khoảng 20 gia đình, ông cố Bảo là trùm chánh, tiếp sau đó là ồn trùm
Thơm, ông trùm Minh, ông trùm Nhân. Năm 1920 theo yêu cầu của Giáo xứ và Dòng Mến Thánh Giá Lưu Phương các hộ gia
đình đã vui vẻ nhường lại khu đất để xây dựng Dòng Mến Thánh Giá. Trải qua bao
năn tháng Giáo xứ Vô Hốt đã lần lượt có các cha về cai quản. Sau cha già Vũ là
cố Nghị, cố Báu rồi cha già Bái, cha già Cúc, cha già Đắc, cha già Giám, cha
già Hòa, cha già Tự, cha Long. Thế rồi chiến tranh bùng nổ mỗi người phải đi
lánh nạn. Giáo họ Nho Quan một mặt nhường lại khu đất cho nhà Dòng, mặt khác
phải đi lánh nạn sơ tán đi các nơi. Vì vậy số hộ còn lại không là bao. Chính vì
lẽ đó mà cha già Tự đã cho các gia đình còn lại nhập vào họ Trị sở Vô Hốt đó là
vào năm 1945. Năm 1951 nhà thừ xứ bị tàn phá, cha già Tự phài lánh nạn về họ
Ngọc Cao. Năm 1952 cha lại về cai quản Giáo xứ, cha lâm bệnh và mất năn 1957.
Nhờ Hồng Ân của Thiên Chúa, Mẹ Maria và
Thánh cả Giuse Quan thầy của Giáo họ Nho Quan, cùng ơn phù trợ của Chúa Thánh
Thần sau một nửa thế kỷ, Giáo dân bên Thị trấn Nho Quan sinh hoạt đơn lẻ, sau
nhờ Đan Viện Thánh Mẫu Châu Sơn dìu dắt Tin Mừng thì đầu năm 1994 Giáo xứ Vô
Hốt hân hoan mừng đón cha Giuse Mai Xuân Thiện về cai quản Giáo xứ, lúc này bà
con Giáo dân bên Thị trấn Nho Quan xin cha được khôi phục lại Giáo họ Nho Quan,
vì chỉ có 20 gia đình lộ diện nên rất ít nhân danh do đó cha vẫn để là một tổ
Thị trấn sinh hoạt chung với Giào họ An Tràng do Bà Cố lang Tiêu (Maria Phạm
Thị Nhung) làm tổ trưởng và ông Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng phụ trách Gia trưởng,
trong thời gian này xây dựng nhà thờ xứ rồi tu sửa lại toàn bộ khu vực nhà xứ.
Bà con Giáo dân Thị trấn Nho Quan luôn tham gia đóng góp không những tinh thần
còn có sức người, vật chất. Như gia đình Bà Cố Lang Tiêu đã ủng hộ pho tượng
Đức Mẹ to ở gian Cung Thánh, gần 20 chiếc quạt trần mắc ở nhà thờ, hai cây đèn
cuối nhà thờ, bộ Thánh giá nến cao. Năm 1999 cha Giuse mai Xuân Thiện chuyển
đi, cùng ngày cha Antôn Đoàn Minh Hải về cai quản Giáo xứ, theo nguyện vọng của
tổ đạo Thị trấn Nho Quan xin cha trình về Đức cha để được Đức cha cho phép tái
lập. Trong cuộc họp và bầu ông Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng là trùm chánh Giào họ
Nho Quan. Năm 1999 như vậy Giáo họ Nho Quan đã được tái lập như lịch sử Giáo họ
đã có. Đến tháng 8 năm 2001 bầu lại ban chấp hành Giáo xứ- họ. Giáo họ Nho Quan
đã sáng suốt bầu ra ba ông trong ban chấp hành: Gồm ông Giuse Maria Đố Tuấn
Hùng tái khóa và vẫn giữ chức vụ trùm chánh, ông Giuse Nguyễn Công Tuân trùm
phó, ông Phêrô Đinh Quốc Long trùm phó, hiện nay Giáo họ đã có 50 hộ với 200
nhân danh. Mắc dù mới khôi phục sonh ông trùm chánh luôn nhiệt thành với mọi
công việc của Giáo xứ, Giáo họ, luôn đôn đốc nhắc nhở mọi người sớm tối cầu
nguyện nhiệt thành với Giáo xứ giúp đỡ Giáo xứ, giúp đỡ cha xứ những việc có
thể làm được. Tổ chức đọc kinh mọi tối, mùa chay thì ngắm nguyện tại nhà riêng,
thật là một tông đồ nhiệt thành là ông trùm sáng suốt.
Qua nửa thế kỷ ngày nay Giáo họ Nho
Quan lại trở về với chính tên của mình, mọi người hào hứng, sốt sắng cầu nguyện
nhất là trong mùa chay. Ngoài những giờ ở nhà thờ tối đến lại trở về nhà ông
trùm Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng để đọc kinh ngắm nguyện, “ Các tối thứ năm có
Chầu Mình Thánh Chúa”, đi đàng Thánh giá sầm uất ngay trong lòng Thị trấn Nho
Quan làm Sáng Danh Thiên Chúa cứu các Linh hồn nơi luyện ngục, mang lại sự hiệp
nhất, hiệp nhất nên một trong tình thương của Chúa Kitô.
Giáo họ Nho Quan, ngày 19 tháng 9 năm 2004
BAN CHẤP HÀNH GIÁO HỌ
(Bài viết do ông Gioan Bùi Ngọc Lâm chánh trương giáo xứ
Vô Hốt viết lại sau khi cùng BCH Giáo xứ và BCH Giáo họ đi khảo sát về)
“Tại Kỳ họp thứ 3 hội đồng nhân dân Thị
trấn Nho Quan (HĐND) ngày 15/ 01/ 2005 Ông Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng trùm chánh
Giáo họ đề nghị chính quyền các cấp xem xét cấp cho Giáo họ thửa đất xây nhà
thờ, kỳ họp thứ 4 năm 2005, kỳ họp thứ 5- thứ 6 năm 2006, kỳ họp thứ 6- thứ 7
năm 2007. và ông đã gửi tờ trình thứ nhất ngày 02/ 8/ 2005. Tổng cộng đã gửi 14
đơn, tờ trình từ cơ sở lên đến trung ương. Đến ngay 07/ 10/ 2009 UBND huyện Nho
Quan có quyết định 2231/QĐ-UBND phê duyệt dự toán bồi thường, hỗ trợ GPMB diện
tích 2.256,5 m2 do giáo dân (có cả gia đình liệt sỹ, thương bệnh binh) đóng
góp, lại được UBND tỉnh Ninh Bình hố trợ 50% tiền GPMG, sau này lại được UBND
huyên Nho Quan hỗ trợ GPMB 25% theo QĐ số 35/TB-HĐĐB ngày 30/ 6/2010, nhưng
tỉnh Ninh Bình mới chỉ cấp có 1.002 m2 ngày 07/ 4/2010, thửa số 235, bản đồ 07
tại tổ dân phố Tân Nhất. Cha Giuse lê Đức Năng và BCH Giáo họ đã có đơn và bản
thiết kể gửi phòng nội vụ huyện Nho Quan, xin phép xây nhà thờ Giáo họ Nho Quan
nhưng chưa được cấp phép, nay hết khóa cha Giuse Lê Đức Năng chuyển xứ, Cha
Gioan.B Nguyễn Công Tráng về coi xứ. 2016”
Năm 2005 cha An tôn Đoàn Minh Hải chuyển
xứ thì cha Giuse Lê Đức Năng chuyển về coi xứ Vô Hốt, đến năm 2006 khóa 2001-
2006 nghỉ để bầu lại BCH, ông Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng được Giáo họ giới thiệu
lên ứng cử ban chấp hành Giáo xứ Vô Hốt, và ông được Giáo dân Giáo xứ bầu với số phiếu cao nhất
Giáo xứ Vô Hốt nhiệm kỳ 2006- 2011. Tại Giáo họ Nho Quan ông Giuse Đinh Xuân
Lộc được Giáo họ tín nhiệm bầu là trùm chánh Giáo họ nhiệm kỳ 2006- 2011, ông
Phêrô Nguyễn Hải Chiều trùm phó (Sau ông xin nghỉ chuyển vào Sài Gòn), ông
Phêrô Vũ Văn Dũng thủ quỹ, bà Anna Bùi Thị Ngoan thơ ký. Giáo họ vẫn nhờ nhà
ông trương Tuấn “Giuse Maria Đỗ Tuấn Hùng nguyên trùm chánh Giáo họ” Chầu Mình
Thánh Chúa các ngày thứ năm, và đọc kinh các tối ngắm nguyện, đi đàng Thánh giá
sầm uất ngay trong lòng Thị trấn Nho Quan làm Sáng Danh Thiên Chúa cứu các Linh
hồn nơi luyện ngục, mang lại sự hiệp nhất, hiệp nhất nên một trong tình thương
của Chúa Kitô, mặc dù Giáo họ đã được cấp Đến ngày 07/ 6/ 2011 Giáo họ bầu BCH
khóa 2011- 2016, ông Giuse Đinh Xuân Lộc tái khóa trùm chánh , ông Đôminicô
Hoàng Minh Tuấn trùm phó- thơ ký, ông Phêrô Vũ Văn Dũng trùm phó- thủ quỹ. Năm
2016 Giáo họ bầu ông Giêrônimô Nguyễn Văn Đàn là trùm chánh Giáo họ, ông Phêrô
Vũ Văn Dũng trùm phó- thủ quỹ, bà Maria Vũ Thị Hoan trùm phó- thơ ký.
Xin mọi người cầu
nguyện cho gia đình Giáo họ Nho Quan với lời khẩn nguyện cùng gia đình “Thánh Đức
Thiên Ân” sớm có ngôi nhà thờ cầu nguyện. Giáo họ Nho Quan nguyện quyết tâm xây
dựng Giáo họ thành một cộng đoàn hiệp thông vững vàng trong đức tin và an vui
hy vọng trong trách nhiệm sống mến Chúa yêu người. Cũng xin người cầu cho chúng
con được lòng tin, cậy, kính mến Chúa cùng noi gương Cha Thánh Giuse, Đấng bảo
trợ cho chúng con biết làm chứng đức tin cho Chúa kitô bằng việc lành...
Quan thầy Giáo họ Nho Quan 19 tháng 3 năm 2017
